Nếu AI truyền thống là bộ óc phân tích không mệt mỏi, thì GenAI chính là cây bút sáng tạo không giới hạn. Tuy nhiên, để khai thác tối đa giá trị từ hai công nghệ này, các doanh nghiệp cần nhận diện rõ khác biệt giữa AI truyền thống và GenAI. GenAI và AI truyền thống đại diện cho hai cách tiếp cận khác biệt trong thế giới trí tuệ nhân tạo, một bên khai thác tri thức từ dữ liệu cũ, bên kia kiến tạo giá trị từ dữ liệu mới.
Vậy AI tạo sinh khác gì so với AI truyền thống? Hãy cùng phân tích câu hỏi này theo phong cách rõ ràng, dễ tiếp cận và giàu chiều sâu thông tin như chuyên gia Bernard Marr.
AI truyền thống: Tổng quan cơ bản
AI truyền thống – thường được gọi là Narrow AI hoặc Weak AI– tập trung vào việc thực hiện một nhiệm vụ cụ thể một cách thông minh. Nó được thiết kế để phản hồi một tập hợp đầu vào xác định. Các hệ thống này có khả năng học hỏi từ dữ liệu và đưa ra quyết định hoặc dự đoán dựa trên dữ liệu đó.
Hãy tưởng tượng bạn đang chơi cờ với máy tính. Máy tính biết rõ tất cả các luật chơi; nó có thể dự đoán nước đi của bạn và đưa ra nước đi của chính nó dựa trên chiến lược được lập trình sẵn. Nó không phát minh ra cách chơi mới, mà chỉ lựa chọn từ các chiến lược đã được xác lập. Đó chính là AI truyền thống – giống như một bậc thầy, có thể đưa ra quyết định thông minh trong phạm vi quy tắc xác định.
Các ví dụ tiêu biểu khác của AI truyền thống bao gồm:
- Trợ lý giọng nói như Siri hoặc Alexa
- Công cụ đề xuất trên Netflix hoặc Amazon
- Thuật toán tìm kiếm của Google
Những AI này được huấn luyện để tuân theo quy tắc, hoàn thành một nhiệm vụ cụ thể và thực hiện nó rất hiệu quả – nhưng chúng không tạo ra nội dung mới.
GenAI (AI tạo sinh): Đột phá công nghệ mở lối cho sự sáng tạo không giới hạn
Ngược lại, AI tạo sinh theo định nghĩa của Bernard Marr thiên về cách tiếp cận song song, không so sánh theo chiều tiến hóa . Đây là dạng AI có khả năng sáng tạo nội dung mới. Giả sử bạn có một người bạn rất thích kể chuyện. Nhưng thay vì là một người bạn thực sự, đó là một AI. Bạn đưa ra một dòng mở đầu, chẳng hạn: “Ngày xửa ngày xưa, trong một thiên hà xa xôi…”. AI sẽ tiếp tục dòng đó và tạo ra cả một câu chuyện phiêu lưu trong không gian – đầy đủ nhân vật, cao trào, nút thắt và kết thúc gay cấn.
GenAI tạo ra thứ gì đó hoàn toàn mới từ thông tin bạn cung cấp – giống như một người bạn đầy trí tưởng tượng, có thể sáng tác nội dung gốc một cách sáng tạo.
Hiện nay, GenAI không chỉ tạo ra văn bản:
Mà còn có thể tạo ra:
- Hình ảnh
- Âm nhạc
- Mã lập trình
Các mô hình AI tạo sinh được huấn luyện trên một bộ dữ liệu lớn và học các mẫu (patterns) bên trong dữ liệu đó để tạo ra nội dung mới, phản ánh các đặc trưng của tập dữ liệu huấn luyện.
Một ví dụ điển hình là GPT-4 của OpenAI – một mô hình ngôn ngữ được huấn luyện trên quy mô rất lớn từ Internet, có thể tạo ra văn bản tự nhiên đến mức gần như không thể phân biệt với văn bản do con người viết.
Đọc thêm: GenAI bảo mật an ninh mạng – Cuộc cách mạng phòng thủ số
Hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa AI truyền thống và GenAI cùng Bernard Marr.
Bảng so sánh: Khác biệt giữa AI truyền thống và GenAI
| Tiêu chí | AI truyền thống | AI tạo sinh (GenAI) |
| Năng lực cốt lõi | Phân tích dữ liệu, đưa ra dự đoán | Tạo ra dữ liệu mới tương tự dữ liệu đã học |
| Khả năng xử lý mẫu | Nhận biết mẫu (pattern recognition) | Tạo ra mẫu mới (pattern creation) |
| Cách sử dụng dữ liệu | Phân tích và cho biết “nó thấy gì” | Dùng cùng dữ liệu đó để tạo ra điều hoàn toàn mới |
| Phạm vi ứng dụng chính | Tác vụ cụ thể như chatbot, hệ thống gợi ý, phân tích dự đoán, tự động hóa, an ninh mạng | Các lĩnh vực đòi hỏi sáng tạo như thiết kế, giải trí, báo chí |
| Ví dụ thực tiễn | Siri, Google Search, hệ thống gợi ý của Netflix, cảnh báo an ninh hệ thống | GPT-4 viết truyện, AI thiết kế poster, tạo nhạc, viết báo cáo, tạo deepfake |
| Tác động ngành nghề | Tối ưu hóa hiệu suất trong các ngành công nghiệp | Cách mạng hóa lĩnh vực sáng tạo và đổi mới |
Khác biệt giữa AI truyền thống và GenAI: Nền tảng cho giải pháp kết hợp toàn diện
Mặc dù GenAI và AI truyền thống đảm nhiệm các chức năng khác nhau, hai công nghệ này không hề loại trừ lẫn nhau. Trái lại, sự kết hợp giữa chúng đang mở ra nhiều hướng triển khai có tính đột phá.
Chẳng hạn, một AI truyền thống có thể đảm nhiệm phân tích hành vi người dùng. Trong khi GenAI tiếp nhận đầu ra từ quá trình đó để tạo ra nội dung cá nhân hóa, phù hợp với từng đối tượng cụ thể.
Trong tiến trình khai phá tiềm năng của trí tuệ nhân tạo, việc nhận diện rõ khác biệt giữa AI truyền thống và GenAI là điều kiện tiên quyết để lựa chọn hướng đầu tư và triển khai đúng đắn. Mỗi công nghệ mang lại những giá trị riêng biệt, song khi được tích hợp hợp lý, sẽ tạo nên những giải pháp mạnh mẽ, linh hoạt và có chiều sâu.
Việc ứng dụng đúng bản chất và năng lực đặc trưng của từng loại AI sẽ đóng vai trò then chốt trong việc tối ưu vận hành. Nâng cao khả năng sáng tạo và đảm bảo tính thích ứng trong kỷ nguyên số. Đây mới chỉ là giai đoạn khởi đầu của hành trình đổi mới cùng AI. Cơ hội bứt phá sẽ thuộc về những tổ chức hiểu rõ cách tận dụng đúng công nghệ, đúng thời điểm.
Đọc thêm: Đón đầu xu hướng bảo mật với trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI)
Kết luận
Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm giải pháp tích hợp GenAI vào hệ thống bảo mật, hoặc cần được tư vấn sâu hơn về áp dụng GenAI và AI truyền thống trong lĩnh vực an toàn thông tin, đội ngũ chuyên gia tại Mi2 JSC luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn.
📞 Liên hệ Mi2 ngay hôm nay để khám phá những giải pháp bảo mật tiên tiến, cá nhân hóa theo nhu cầu doanh nghiệp.
